لوسمی میلوئیدی حاد و آنچه که لازم است بدانید – آروین کلینیک

نوعی سرطان است که در آن مغز استخوان تعداد زیادی سلول خونی غیرطبیعی می سازد. لوسمی ها سرطان هایی هستند که از سلول هایی شروع می شوند که به طور معمول به انواع مختلف سلول های خونی تبدیل می شوند. اغلب، لوسمی بر گلبول های سفید خون تاثیر میگذارد. اما ممکن است گلبول های قرمز و پلاکت ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. انواع مختلفی از لوسمی وجود دارد که عمدتا بر اساس حاد بودن (رشد سریع) یا مزمن بودن (رشد کندتر) و اینکه آیا در سلول های میلوئیدی یا سلول های لنفوئیدی شروع می شود، تقسیم می شوند.

لوسمی میلوئیدی حاد از مغز استخوان (بخش داخلی نرم استخوان، جایی که سلول های خونی جدید ساخته می شود) شروع می شود، اما اغلب به سرعت به داخل خون نیز منتقل می شود و گاهی اوقات می تواند به سایر قسمت های بدن از جمله غدد لنفاوی، کبد، طحال، سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و بیضه ها سرایت کند.

لوسمی میلوئیدی حاد نام های بسیار دیگری نیز دارد از جمله لوسمی حاد میلوسیتی، لوسمی حاد میلوژن، لوسمی حاد گرانولوسیتی و لوسمی حاد غیر لنفوسیتی.

علائم و نشانه های لوسمی میلوئیدی حاد

علائم لوسمی حاد اغلب بین 4 تا 6 هفته قبل از تشخیص ظاهر می شود و شامل علائم زیر میباشد:

• تب
• احساس خستگی
• کبودی
• خونریزی آسان
• ضعف
• عفونت
• رنگ پریدگی یا از دست دادن رنگ طبیعی پوست

مراقبت های مربوط به لوسمی میلوئیدی حاد

• پرهیز از سیگار کشیدن

آزمایشاتی که برای بررسی لوسمی میلوئیدی حاد انجام میشود

خوشبختانه دایره آزمایشات تشخیص لوسمی ملوئیدی حاد فراوان است. پزشک متخصص با معاینه فیزیکی و سوابق پزشکی می تواند به نتیجه گیری کلی برسد. معاینه بدن برای بررسی علائم عمومی سلامت از جمله بررسی علائم بیماری، مانند توده ها یا هر چیز دیگری که غیرعادی به نظر می رسد. بعد از این مرحله آزمایشات تخصصی مانند شمارش کامل خون، فلوسیتومتری، آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان، بیوپسی تومور، تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک،آزمایش مولکولی، ایمونوفنوتایپینگ و تست واکنش زنجیره ای رونویسی معکوس – پلیمراز انجام خواهد شد.

شمارش کامل خون (CBC):

روشی که در آن نمونه خون گرفته می شود و از نظر موارد زیر بررسی می شود:

• تعداد گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها.
• مقدار هموگلوبین در گلبول های قرمز ( پروتئینی که اکسیژن را حمل می کند)
• اسمیر خون محیطی : روشی که در آن نمونه خون از نظر سلول های بلاست، تعداد و انواع گلبول های سفید، تعداد پلاکت ها و تغییرات در شکل گلبول های خون بررسی می شود.

فلوسیتومتری:

یک آزمایش آزمایشگاهی که روی نمونه گرفته شده انجام میشود و در آن تعداد سلول‌ها، درصد سلول‌های زنده و ویژگی‌های خاص سلول‌ها مانند اندازه، شکل و وجود علائم تومور بررسی میشود. نتایج آزمایش بر اساس نحوه واکنش سلول ها به پرتو نور لیزری است. این آزمایش برای کمک به تشخیص و مدیریت انواع خاصی از سرطان ها مانند لوسمی و لنفوم استفاده می شود.

آسپیراسیون و بیوپسی مغز استخوان:

برداشتن مغز استخوان، خون و یک تکه کوچک استخوان با وارد کردن یک سوزن توخالی در استخوان لگن یا سینه . یک آسیب شناس مغز استخوان، خون و استخوان را زیر میکروسکوپ می بیند تا نشانه های سرطان را جستجو کند.

بیوپسی تومور:

نمونه‌برداری از تومور متشکل از سلول‌های لوسمی، که به عنوان سارکوم میلوئیدی ( کلروما ) نیز شناخته می‌شود.

تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک:

آزمایشی که در آن کروموزوم‌های سلولی در نمونه‌ای از خون یا مغز استخوان شمارش می‌شود و از نظر هر گونه تغییر مانند کروموزوم‌های شکسته، از دست رفته، بازآرایی یا کروموزوم‌های اضافی بررسی می‌شود. تغییرات در برخی از کروموزوم ها ممکن است نشانه سرطان باشد. تجزیه و تحلیل سیتوژنتیک برای کمک به تشخیص سرطان، برنامه ریزی برای درمان یا یافتن اینکه درمان چقدر میتواند موثر باشد استفاده می شود. آزمایش‌های دیگری مانند هیبریداسیون فلورسانس در محل (FISH) نیز ممکن است برای بررسی تغییرات خاص در کروموزوم‌ها انجام شود.

آزمایش مولکولی:

یک آزمایش برای بررسی ژن‌ها، پروتئین‌ها یا سایر مولکول‌ها در نمونه‌ای از خون یا مغز استخوان. آزمایشات مولکولی همچنین تغییرات خاصی را که ممکن است در یک ژن یا کروموزوم پدید آید بررسی می کند. یک آزمایش مولکولی ممکن است برای کمک به برنامه ریزی درمان، یافتن میزان کارآمدی درمان یا پیشگیری از بیماری استفاده شود.

ایمونوفنوتایپینگ:

نوعی بررسی که از آنتی بادی ها برای شناسایی سلول های سرطانی بر اساس انواع آنتی ژن ها یا نشانگرهای روی سطح سلول ها استفاده می کند که برای کمک به تشخیص انواع سرطان خون بسیار پرکاربرد میباشد.

تست واکنش زنجیره ای رونویسی معکوس – پلیمراز:

بررسی DNA و تغیرات خاصی که ممکن است در یک ژن خاص یا کوروموزوم پدید آید و این مورد به تشخیص لوسمی میلوئیدی حاد در بدن شما کمک میکند.

روش های درمان لوسمی میلوئیدی حاد بسته به موارد زیر میباشد:

• سن بیمار: سن بالاتر ممکن است موجب بهبودی کمتر و عوارض بیشتر شود .
• اینکه آیا سرطان خون به سیستم عصبی مرکزی سرایت کرده است یا خیر.
• اینکه آیا بیمار در زمان تشخیص،عفونت سیستمیک دارد یا خیر.
• اینکه آیا بیمار در زمان تشخیص تعداد گلبول های سفید بسیار بالایی دارد یا خیر.
• زیرشاخه AML
• اینکه آیا بیمار در گذشته شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان دیگر داشته یا خیر.
• اینکه آیا سابقه اختلال خونی مانند سندرم میلودیسپلاستیک وجود دارد یا خیر.
• این که آیا سرطان قبلاً درمان شده است یا عود کرده است.

مرحله بندی لوسمی میلوئیدی حاد

به تازگی شناسایی شده و یا هنوز تحت درمان قرار نگرفته اند. در AML درمان نشده، بیماری به تازگی تشخیص داده می شود و دارو فقط  برای تسکین علائم و نشانه هایی مانند تب ، خونریزی یا درد تجویز میشود و موارد زیر پایدار است:

• شمارش کامل خون غیر طبیعی است .
• حداقل 20 درصد از سلول های مغز استخوان، سلول های سرطان خون هستند یا تغییرات ژنی خاصی در آن ها وجود دارد .
• داشتن علائم و عوارض سرطان خون.

در حال بهبودی باشند. در AML در حال بهبودی ، بیماری درمان شده است و موارد زیر صادق است:

• شمارش کامل خون طبیعی است.
• کمتر از 5 درصد از سلول های مغز استخوان را، سلول های سرطان خون تشکیل میدهند.
• هیچ علامت یا نشانه ای از لوسمی میلوئیدی حاد در مغز و نخاع یا سایر نقاط بدن وجود ندارد.

مقاوم یا عود کننده باشند. پس از درمان با شیمی درمانی ، برخی از بیماران مبتلا به AML تازه تشخیص داده شده به بهبودی نمی روند. این سرطان مقاوم به درمان نامیده می شود. در مقابل، لوسمی میلوئیدی حاد است که پس از بهبودی عود کرده است و ممکن است به خون یا مغز استخوان بازگردد.

انواع روش های درمان لوسمی میلوئیدی حاد

• شیمی درمانی

نوعی درمان سرطان است که از داروها برای متوقف کردن رشد سلول های سرطانی استفاده میشود، یا از طریق کشتن سلول ها یا با جلوگیری از تقسیم آنها. هنگامی که دارو های شیمی درمانی از طریق دهان مصرف می شود یا به ورید یا ماهیچه تزریق می شود ، داروها وارد جریان خون می شوند و می توانند به سلول های سرطانی در سراسر بدن برسند ( شیمی درمانی سیستمیک ). هنگامی که شیمی درمانی مستقیماً در مایع مغزی نخاعی ( شیمی درمانی داخل نخاعی )، یک عضو یا یک حفره بدن مانند شکم قرار می گیرد ، داروها عمدتاً بر سلول های سرطانی در آن نواحی تأثیر می گذارند ( شیمی درمانی منطقه ای ). شیمی درمانی داخل نخاعی ممکن است برای درمان AML بزرگسالان که به مغز و نخاع گسترش یافته است استفاده شود . شیمی درمانی ترکیبی درمان با استفاده از بیش از یک داروی ضد سرطان است.

نحوه انجام شیمی درمانی بستگی به محلی دارد که تحت درمان قرار می گیرد و اینکه آیا سلول های لوسمی به مغز و نخاع گسترش یافته اند یا خیر.

پرتو درمانی:

نوعی درمان سرطان است که از اشعه ایکس یا انواع دیگر پرتوها برای کشتن سلول‌های سرطانی یا جلوگیری از رشد آنها استفاده می‌کند.

شیمی درمانی با پیوند سلول های بنیادی:

هدف از انجام شیمی درمانی از بین بردن سلول های سرطانی میباشد. در این روش سلول های سالم، از جمله سلول های خون ساز نیز به همراه سلول های سرطانی از بین می روند. پیوند سلول های بنیادی درمانی برای جایگزینی سلول های خون ساز است. سلول‌های بنیادی (گلبول‌های خون نابالغ) از خون یا مغز استخوان بیمار یا اهداکننده خارج شده، منجمد و ذخیره می‌شوند. پس از اتمام شیمی درمانی سلول های بنیادی ذخیره شده، ذوب شده و از طریق انفوزیون به بیمار بازگردانده می شوند . این سلول‌های بنیادی تزریق شده مجدداً درسلول‌های خونی بدن رشد می‌کنند و بازیابی میشوند.

درمان هدفمند:

درمان هدفمند نوعی درمان است که از داروها یا مواد دیگر برای شناسایی و حمله به سلول های سرطانی خاص استفاده می کند. درمان های هدفمند اغلب نسبت به شیمی درمانی و پرتودرمانی صدمه کمتری را به سلول های طبیعی بدن شما در بر دارد. یکی از موارد درمان هدفمند آنتی بادی های مونوکلونال میباشد که پروتئین های سیستم ایمنی هستند که در آزمایشگاه برای درمان بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان ساخته می شوند. این آنتی بادی ها می توانند به یک هدف خاص روی سلول های سرطانی یا سلول های دیگر که ممکن است به رشد سلول های سرطانی کمک کنند، بچسبند. آنتی‌بادی‌ها می‌توانند سلول‌های سرطانی را از بین ببرند، رشد آن‌ها را مسدود کنند یا از گسترش آن‌ها جلوگیری کنند و طریق انفوزیون تزریق می شوند.

درمان دارویی:

تری اکسید آرسنیک و اسید رتینوئیک داروهای ضد سرطانی هستند که سلول‌های سرطان خون را از بین می‌برند و از تقسیم سلول‌های سرطان خون جلوگیری می‌کنند.