نقش تغذیه در پیشگیری از سرطان با توضیحات کامل

حدود یک سوم مرگ و میر ناشی از سرطان که در حال وقوع در جهان است. به عوامل تغذیه ای، فعالیت فیزیکی و وضعیت روانی بیمار مرتبط است. در این مقاله قصد داریم در خصوص نقش تغذیه در پیشگیری از سرطان بپردازیم برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید .

افزایش مصرف غذاهایی با انرژی بالا که شامل مقادیر زیادی چربی، روغن و قند باشد باعث افزایش خطر ایجاد برخی از سرطان ها می شود. مصرف غذاهای بر پایه گیاهی در برنامه تغذیه ای روزانه افراد شدیدا توصیه می شود. انواع غلات و حبوبات فرآوری نشده سرشار از فیبر هستند. آب سالم و با کیفیت یکی از دغدغه های بشر است، زیرا احتمال آلودگی آب با مواد شیمیایی و میکروبی به راحتی وجود دارد.

استفاده فراوان از کودهای شیمیایی و آفت کش ها در کشاورزی باعث آلودگی میوه و سبزیجات شده و در نتیجه مصرف این گروه از مواد غذایی با نگرانی هایی همراه خواهد بود. توصیه می شود، اشخاص حداقل در طی روز ۳۰ دقیقه فعالیت فیزیکی منظم داشته باشند و مدت زمان سکون و بی تحرکی خود را کاهش دهند. میزان افزایش وزن و چاقی در سطح جهانی تا 2 برابر افزایش پیدا کرده و خطر بعضی از سرطان ها نیز به همین خاطر بیشتر شده است .

جایگاه تغذیه در پیشگیری از سرطان

در طی سالیان اخیر تغییرات شگرفی از جمله در مصرف مواد غذایی و نوشیدنی عادات فعالیت فیزیکی و زندگی شهرنشینی بوجود آمده است.

به طور کلی رژیم های غذایی با کالری بالاتر بیشتر مورد استقبال قرار می گیرد و در ضمن فعالیت فیزیکی افراد کاهش پیدا کرده و اکثر افراد تمایل به زندگی بی تحرک دارند. همه ی این عوامل باعث افزایش وزن و چاقی در سطح جامعه شده است. این تغییرات با افزایش شیوع سرطان در جهان همراه بوده است. به طوری که میزان سرطان در جهان تا سال ۲۰۳۰ دو برابر خواهد شد .

در حدود یک سوم مرگ و میر ناشی از سرطان که در جهان اتفاق می افتد به عوامل در حدود یک تغذیه ای، فعالیت فیزیکی و وضعیت وزنی بیمار مرتبط است. سرطان به وسيله فاکتورهای داخلی و خارجی ایجاد خواهد شد. این فاکتورها به صورت مستقل یا با هم مسیر کارسينوژن را ایجاد خواهند کرد. اگر چه همه ی سرطان ها باعث نقص عملکرد ژن های مؤثر در رشد و تقسیم سلولی خواهند شد ولی فقط حدود %۵ سرطان ها به عوامل وراثتی مرتبط هستند، به همین خاطر در مورد افراد غیر سیگاری تغییر در برنامه غذایی، فعالیت فیزیکی و کنترل وزن مهم ترین فاکتورهای قابل تغییر در کاهش خطر سرطان است.

پیشنهاد سازمان های معتبر بهداشتی دنیا برای کاهش خطر سرطان عبارت اند از:

• حفظ یک وزن ایده آل در طول حیات
• یک سبک زندگی متناسب شامل فعالیت فیزیکی منظم را پیگیری کنید.
• یک رژیم غذایی سالم شامل منابع غذایی گیاهی را در برنامه تغذیه ای روزانه خود قرار دهید.
• مصرف الکل را قطع کنید.
• مصرف غذاهای حاوی انرژی زیاد را محدود کنید .
• مصرف نوشیدنی های حاوی شکر را محدود کنید.
• مصرف نمک را محدود کنید.
• سعی کنید تمام نیاز های بدن خود را از راه غذا به دست آورید.

راه های پیشگیری از سرطان

همانطور که همیشه عنوان شده است پیشگیری بهتر از درمان است و پیشگیری از بیماری مانند سرطان علاوه بر حفظ سلامتی به کاهش هزینه ها نیز کمک می کند. پیشگیری ابعاد مختلفی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می شود.

نقش فعالیت فیزیکی

زندگی مدرن شهری فعالیت های فیزیکی افراد را محدود کرده است، در نتیجه اتومبیل ها به جای دوچرخه سواری و پیاده روی مورد استفاده قرار می گیرند. بسیاری از کارهایی که در گذشته با دست انجام می شد توسط ماشین های صنعتی در حال انجام است در نتیجه بشر به یک زندگی ساکن و بی تحرک رسیده است.

مطالعات مشخص کردند که بی تحرکی با خطر بالای بروز سرطان و مرگ و میر همراه خواهد بود. فعالیت فیزیکی باعث تغییر در سطح بعضی از هورمون ها شده و با مصرف بعضی از مواد غذایی از افزایش وزن افراد جلوگیری می کند. علاوه بر این شواهد نشان می دهد که خطر ایجاد سرطان در کسانی که فعالیت فیزیکی منظمی دارند به وضوح کاهش می یابد.

برخی از مکانیسم های فعالیت فیزیکی که باعث جلوگیری از ایجاد سرطان کولورکتال میشود عبارت اند از: کاهش مقاومت به انسولین، کاهش سطح چربی خون و بدن، اثرات مثبت روی هورمون های استروئیدی و کاهش زمان عبور از داخل روده می باشد. مطالعات متعدد اثرات مثبت فعالیت فیزیکی را روی کاهش بروز سرطان کولورکتال به اثبات رساندند.

اثرات مثبت فعالیت فیزیکی در کاهش خطر سرطان ریه، پستان و پانکراس نیز به تأیید رسیده است.

پیشنهاد می شود که اشخاص حداقل در طی روز 30 دقیقه فعالیت فیزیکی منظم داشته و مدت زمان سکون و بی تحرکی خود را کاهش دهند .

نقش وزن

به نظر می رسد میزان افزایش وزن و چاقی در سطح جهانی تا ۲ برابر افزایش پیدا کرده است. این پدیده باعث افزایش خطر برخی بیماری ها از جمله بالا رفتن چربی، فشار خون بالا، سکته، دیابت، بیماری قلبی عروقی و یک سری سرطان ها و در نهایت تنگی تنفس شما خواهد شد.

توزیع چربی بدن از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به خصوص توسط ژنتیک مشخص می شود. چربی بدن ممکن است در زیر پوست با احشاء بدن تجمع کند. از طرف دیگر ممکن است چربی محیطی یا مرکزی باشد. در افراد بالغ بالا رفتن وزن معمولا به خاطر تجمع چربی در بدن اتفاق می افتد. شاخص توده بدن با BMI مشخص می شود و یک معیار قابل استناد برای تعیین تناسب وزن افراد خواهد بود. افراد بالغ با BMI بین ۲۳-۲۱ کیلوگرم بر متر مربع در وزن ایده آل قرار دارند.

چاقی و بالا بودن چربی بدن به عنوان علل احتمالی سرطان مری، پانکراس، کولورکتال، پستان، رحم، کلیه، کبد و ریه شناخته می شوند.

چندین تئوری برای بالا رفتن خطر سرطان با افزایش چربی بدن و شکم مطرح شده است، اولا افزایش سطح چربی بدن پاسخ های التهابی را بیشتر خواهد کرد، ثانیا افزایش حجم چربی بدن استروژن در حال گردش بدن را بالا خواهد برد، ثالثا افزایش حجم چربی بدن حساسیت به انسولین را کاهش خواهد داد.

نجات یافتگان از سرطان

با توجه به راهکارهای تشخیص و درمانی که برای سرطان شناخته شده است، درصد خیلی بالایی از بیماران درمان علاج بخشی را تجربه کرده و به جامعه و زندگی عادی برمی گردند. در نتیجه آگاهی از نیازهای منحصر به فرد آنها افزایش پیدا کرده است. تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر عود بیماری نیاز قابل توجه این گروه از بیماران است. با این وجود بررسی ها در مورد اثرات تغذیه، فعالیت فیزیکی و وزن بدن روی بیمارانی که سابقه سرطان در گذشته را دارند در مراحل اولیه قرار دارد. در هر صورت این گروه از افراد باید تحت نظر یک متخصص آنکولوژی زندگی سالم و عادی خود را ادامه دهند.

توصیه های لازم برای پیشگیری از سرطان

فعالیت فیزیکی و رژیم غذایی سالم نکاتی دارد که رعایت آن ها تا حد قابل قبولی از بیماری پیشگیری می کند.

فعالیت فیزیکی

ورزش علاوه بر حفظ شادابی و کمک به کاهش افسردگی از ابتلا به سرطان هم جلوگیری می کند.

• به طور کلی انجام ۳۰۰ دقیقه فعالیت ورزشی با شدت متوسط در هر هفته و ۱۵۰ دقیقه فعالیت با شدت زیاد در هر هفته اثر حفاظتی علیه سرطان دارد که بهتر است در جلسات ۲۰ تا ۳۰ دقیقه ای انجام شود.
• محدود کردن تماشای تلویزیون و کامپیوتر
• استفاده از تردمیل یا دوچرخه به هنگام تماشای تلویزیون
• استفاده از پله به جای آسانسور

استفاده از رژیم غذایی سالم با تأکید بر غذاهای گیاهی

غذای سالم و به میزان مناسب کاهش بسیاری از بیماری ها و سرطان کمک می کند.

• غذاها و نوشیدنی هایی را انتخاب کنید که به حفظ و نگهداری وزن سالم کمک می کند.
• از سبزیجات، میوه ها و دیگر غذاهای کم کالری به جای غذاهای پرکالری بیشتر استفاده کنید.
• مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر را محدود کنید.
• مصرف گوشت فرآوری شده و گوشت قرمز را محدود کنید.
• به جای استفاده از غلات تصفیه شده از غلات کامل استفاده کنید.
• نیترات، نیتریت و نمکی که برای فرآوری گوشت اضافه می شود می تواند با تولید رادیکال های آزاد باعث آسیب به DNA شود.
• افرادی که سبزی و میوه بیشتری می خورند کمتر وزن اضافه می کنند و کمتر چاق می شوند، چرا که سبزی ها و میوه جات انرژی کم و فیبر بالایی دارند و محتوی آب زیادی هستند در نتیجه باعث افزایش سیری و کاهش دریافت انرژی می شوند.

نتیجه گیری

نقش تغذیه، فعالیت فیزیکی و تناسب اندام در پیشگیری و جلوگیری از عود سرطان بحث اصلی بسیاری از تحقیقات در حال انجام است، بحث پیشگیری از سرطان با راهکارهای تغذیه ای و فعالیت فیزیکی هنوز چالش برانگیز و حل نشده است و با پیشرفت بررسی ها ممکن است جواب خیلی از این سوالات داده شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر به بهترین مرکز درمان سرطان در تهران مراجعه نمایید.