درمان سرطان سرویکس و مراحل درمان سرطان سرویکس – آروین کلینیک

سرطان سرویکس (دهانه رحم) توسط یک تیم پزشکی متشکل ازچند پزشک درمان میشود. بر اساس هر مورد، درمان مبتنی بر جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی است. این درمان ها بسته به‌نوع تومور و مرحله توسعه آن به‌تنهایی یا بصورت ترکیبی قابل استفاده هستند.

آیا میدانیدبرای درمان سرطان سرویکس چه مراحلی لازم است ؟ دراین مقاله میخواهیم بصورت مختصر توضیح دهیم.
قبل‌از درمان قطعی کنسر رحم حتماً باید برای‌رد ضایعه نئوپلازی واژن، واژینوسکوپی صورت بگیرد.

مرحله اول :در مرحله ی هیسترکتومی کامل شکمی یا واژینال توصیه میشود و اگر  درگیری واژن وجود داشته باشد باید کاف واژن  برداشته شود. اگر فردی بخواهد باروری خود راحفظ کند میتواند کونیزاسیون انجام داد و یک برنامه پیگیری مستمر  برای‌وی طراحی کرد:

ویزیت و انجام پاپ اسمیر درماه 4 و 10 بعداز جراحی و سپس اگر هر دو پاپ اسمیر منفی باشد لازم است سالانه پاپ اسمیر تکرار شود.

مرحله دوم :اگر این مرحله تشخیص داده شود احتمال متاستازبه غدد لنفاوی وجود دارد بنابراین باید لنفادنکتومی لگنی درپروتکل درمانی قرار گیرد.

درمان سرطان سرویکس به چه صورت انجام میشود؟

درمان توصیه شده ی این مرحله هیسترکتومی رادیکال اصلاح شده و لنفادنکتومی لگن است اگر تهاجم به‌فضای لنفی عروقی وجود نداشته باشد میتوان هیسترکتومی اکسترافاشیال و لنفادنکتومی لگنی انجام داد.

اگر بیمار مبتلابه کنسر دهانه رحم تمایل به‌حفظ باروری داشته باشد انجام اعمال زیر امکان پذیر است:

• کونیزاسیون وسیع همراه لنفادنکتومی لگنی بصورت اکستراپریتونه آل یااز روش لاپارسکوپی
• تراکلتومی رادیکال همراه لنفادنکتومی لگنی بصورت اکستراپریتونه آل یااز روش لاپاراسکوپی

پیگیری بیماران اساساً توسط پاپ اسمیر است و اگر دو نمونه پاپ اسمیر منفی درماه 4  و 10 بعداز عمل وجود داشته باشد بصورت سالانه پاپ اسمیر انجام میشود.

با توجه‌به مراحل و سایز تومور انواع مختلفی ازروش های جراحی برای درمان سرطان سرویکس ممکن است بر روی بیمار صورت بگیرد که‌عبارتند از:

درمان سرطان سرویکس با برداشتن سرویکس یا تراشکتومی

این روش که دهانه رحم را خارج میکند، میتواند تومورهای کوچک دهانه رحم را درمان کند. این جراحی بدن رحم راحفظ میکند و به‌خانم های جوانی که‌قصد بارداری دارند پیشنهاد شود . تا دیگربا درمان سرطان سرویکس نگران عدم بارداری خود نباشند.

درمان سرطان سرویکس با هیسترکتومی و کولپو هیسترکتومی

هیسترکتومی ساده به‌ندرت انجام میشود و برای تومورهای بسیار کوچک اختصاص دارد.

درمان جراحی استاندارد برای‌ضایعات کمتراز 4 سانتی متر، هیسترکتومی ابدومینال رادیکال یا رادیکال اصلاح شده و لنفادنکتومی لگنی است . بیماران جوان تر اگر احتمال رادیوتراپی بعد ازعمل وجود داشته باشد بهتر است برای‌حفظ تخمدان ها آن ها راخارج ازلگن قرار داد درموارد خاصی میتوان رادیکال هیسترکتومی واژینال همراه لنفادنکتومی لگنی ازروش لاپاراسکوپی انجام داد.

اغلب، درمورد کنسر سرویکس ، مداخله یک کولپو هیسترکتومی طولانی است که‌شامل برداشتن کل رحم، دهانه رحم، لوله های رحمی و قسمت بالایی واژن است.تخمدان ها و همچنین بافت های اطراف دهانه رحم درصورت لزوم برداشته خواهند شد و همچنین  برداشتن غدد لنفاوی لگن (بنام دیسکسیون غدد لنفاوی ) نیز گاهی ضروری است.

کولپو هیسترکتومی طولانی رامیتوان‌با براکی تراپی دهانه رحم انجام داد.

پس ازعمل، ازسرگیری فعالیت ها باتوجه به‌تحمل فرد بتدریج انجام میشود. بی تحرکی کامل توصیه نمی شود و پزشک باتوجه به‌سلامتی فرد درمان های مهم رابه‌وی توصیه خواهد کرد.  روابط جنسی و استفاده ازتامپون به‌مدت 6 هفته توصیه نمی شود.

پس‌از هیسترکتومی، زنان دیگر پریود نمی شوند، درک بدن و تمایلات جنسی آنها نیز میتواند تغییر کند حتما دراین باره باپزشک خود مشورت نمایید.

 درمان سرطان سرویکس با توجه به نوع آن

درمان سرطان سرویکس چنانچه درمراحل اولیه آن باشد و زود تشخیص داده باشد بسادگی قابل درمان خواهد بود اما درصورت متاستاز یا گسترش آن به‌دیگر ارگان های بدن درمان آن مقداری مشکل تر خواهد بود.

در مرحله پیش سرطانی، درمان کنسر سرویکس تقریباً بطور سیستماتیک به‌دست می آید. درمان انتخابی جراحی است و شامل برداشتن قسمتی‌از دهانه رحم که ضایعات رادارد است. این روش بصورت واژینال انجام میشود. تاثیری بر باروری ندارد. نظارت ویژه دربارداری آینده انجام خواهد شد و درصورت تهدید زایمان زودرس، سرکلاژ سرویکس پیشنهاد خواهد شد.

در مراحل I و II (بدون آسیب به پوشش رحم)، تومور کاملاً موضعی است. ممکن است چندین  روش درمانی برای کنسر دهانه رحم ، که همه به‌یک اندازه مؤثر هستند، ارائه شود.

• جراحی ، به‌عنوان یک درمان منفرد، رحم و همچنین غدد لنفاوی لگن و اغلب تخمدان ها رااز بین میبرد.
  این درمان با توجه به‌ویژگی های تومور، ترجیحاً برای‌زنان بدون برنامه باروری پیشنهاد میشود. دربرخی موارد، این جراحی به‌اصطلاح محافظه کارانه برای‌حفظ رحم خواهد بود.
• رادیوتراپی شامل کاربرد اندوواژینال سزیم ( براکی تراپی ) همراه‌با پرتوهای خارجی است . دربرخی موارد، ممکن است شیمی درمانی نیز تجویز شود.
• درمان سرطان سرویکس در مراحل پیشرفته ترترکیبی‌از براکی تراپی ، جراحی و رادیوتراپی خارجی ، همراه شیمی درمانی قابل انجام است.

درمراحل II (بادرگیری پوشش رحم) و مراحلIII و IV، اگرچه نادرتر است، درمان عمدتاً شامل ترکیبی‌از رادیوتراپی و شیمی درمانی است.

درمان سرطان سرویکس پیشرفته تر در محل سرویکس و بدون گسترش به نقاط دیگر

اگر ضایعه سرویکس قابل مشاهده باشد انجام بیوپسی برای‌تشخیص قطعی الزامی است هر نوع علامت بالینی مرتبط با بیماری باید جدی تلقی شود و بررسی شود درمواردی که علائم درگیری مثانه و یا رکتوم وجود داشته باشد میتوان بررسی مثانه راازروش سیتسوسکوپی و رکتوم رابا سیگموئیدوسکوپی در دستور کار قرار داد.

کانسر تهاجمی زودرس سرویکس پیش آگهی خوبی دارد و میتواندبا جراحی یا رادیوتراپی درمان شود انتخاب نوع درمان بستگی به‌عوامل زیر دارد که عبارتست:

• منابع دردسترس
• حضور انکولوژیست
• سن بیمار
• حال عمومی بیمار

بهتر است تصمیم گیری همراه مشاوره در تیم پزشکی صورت گیرد سپس کلیه اطلاعات درمورد انواع روش های درمانی امکان پذیر باتوجه به‌مرحله بیماری و عوارض و میزان مفید بودن هر روش دراختیار بیمار قرار گیرد و تصمیم گیری نهایی باهمکاری بیمار صورت گیرد.

درمان سرطان سرویکس با رادیو شیمی درمانی همزمان

رادیو-شیمی درمانی همزمان ترکیبی‌از پرتودرمانی خارجی، شیمی درمانی و براکی تراپی است. این درمان، درمان مرجع برای تومورهای بزرگتر از 4 سانتی متر و تومورهایی است که به‌خارج‌از رحم به داخل لگن گسترش یافته اند.

حفظ باروری

درمان سرطان سرویکس دراکثر موارد میتواند شما راعقیم کند.

به‌همین دلیل است که درصورت امکان، تیم‌های پزشکی در کلینیک آروین توجه ویژه‌ای به‌حفظ باروری بیمارانی دارند که تمایل دارند بعداز بهبودی اقدام به‌بارداری نمایند.

آزمایشات بالینی و نوآوری در درمان سرطان سرویکس

بسته به‌ویژگی‌ها و مرحله کنسر ، پزشکان می‌توانند پیشنهاد دهند که بیماران درپروتکل‌های تحقیقات بالینی شرکت کنند. درصورت لزوم، جهت گیری به‌سمت یک کارآزمایی درمانی بابیماران در طول مراقبت‌از آنها توسط انکولوژیست ارجاع دهنده مورد بحث قرار میگیرد و به‌آنها امکان دسترسی به درمان های نوآورانه را میدهد.

درمان سرطان سرویکس با رادیوتراپی

رادیوتراپی استاندارد برای درمان عبارتست‌از رادیوتراپی اکسترنال کامل همراه براکی درمانی .
پرتودرمانی یک سلاح درمانی انتخابی برای درمان سرطان سرویکس ، صرف نظراز مرحله ایست که بیمار در ان است.

اغلب علاوه بر جراحی برای کاهش خطر عود  مجدد رخ میدهد که رادیوتراپی کمکی نامیده میشود. همچنین میتواند در درمان مداخله کند تا اندازه تومور راکاهش دهد و برداشتن آن راتسهیل کند، یا مستقل ازهر مداخله جراحی، بعنوان مثال برای درمان کنسر های غیرقابل جراحی میتوان‌از پرتودرمانی استفاده کرد.

در زمینه مدیریت درمان کنسر سرویکس ، رادیوتراپی میتواند به‌روش خارجی یا داخلی باشد که دراین صورت براکی تراپی نامیده میشود.

درمان سرطان سرویکس با پرتودرمانی خارجی

رادیوتراپی خارجی برای کنسر سرویکس شامل انجام پرتودرمانی خارجی درچند جلسه و در طول چند هفته است. بطور کلی جلسات هر روز هفته طی (4 تا 5 جلسه) به‌مدت 5 هفته برگزار میشود

پرتودرمانی خارجی می تواند عوارض جانبی ایجاد کند. بین عوارض جانبی اولیه یا حاد که درطی رادیوتراپی ظاهر میشوند و عوارض جانبی دیرهنگام که میتوانند پس ازپایان درمان ظاهر شوند، تمایز قائل میشوند. درواقع، در طی تابش خارجی، بافت‌ها و اندام‌های خاص اطراف دهانه رحم درمعرض اشعه قرار میگیرند. که شامل مثانه، روده یا واژن است.

 شایع ترین عوارض جانبی اولیه پرتودرمانی در سرویکس عبارتند از:

این عوارض جانبی اولیه رامیتوان‌با دارو یا کرم ها ازبین برد.

• درد درهنگام ادرار
• فوریت (ادرار فوری)
• ناراحتی در رکتوم
• اسهال
• تحریک غشاهای مخاطی یا پوست

بنابراین، برخی ازبیماران ممکن است‌با مشکلات روده (ازجمله اسهال/یبوست متناوب)، تکرر ادرار یا حتی مشکل درحین رابطه جنسی مواجه شوند. درطی درمان ممکن است گاهی نیازبه پرتودهی‌به تخمدان ها داشته باشد. دراین حالت رادیوتراپی خارجی باعث یائسگی میشود که بچه دار شدن بعداز درمان راغیرممکن میکند.

درمان سرطان سرویکس با پرتو درمانی داخلی ( براکی تراپی)

براکی تراپی رادیوتراپی داخلی است. این شامل جاگذاری یک کپسول حاوی مواد رادیواکتیو تا حد امکان نزدیک‌به تومور، درداخل رحم و واژن است تا پرتوهایی راکه مستقیماً درتماس باآن هستند، اعمال کند. کاتترها معمولاً تحت بیهوشی موضعی (اپیدورال) یا بیهوشی عمومی قرار میگیرند. سپس محل صحیح قرارگیری توسط اسکنر یا MRI برای‌تنظیم هدف گیری اشعه ها بررسی میشود. سپس منبع رادیواکتیو مستقیماً ازطریق کاتترها ارسال میشود تا قسمتی‌از سرویکس راکه قرار است تحت تابش قرار گیرد و همچنین هرگونه گسترش تومور موجود دراطراف سرویکس یا واژن راهدف قرار دهد.

مدت درمان بسیار کوتاهتراز رادیوتراپی خارجی است، زیرا دوز کلی پرتودرمانی در2 یا 3 جلسه ارائه میشود. این جلسات ممکن است به‌چند روز بستری شدن دربیمارستان نیاز داشته باشد. اغلب، براکی تراپی پس‌از اولین رادیوتراپی خارجی توصیه میشود تا عمل دومی کامل شود. براکی تراپی ممکن است‌با شیمی درمانی و همچنین‌با جراحی (دراین مورد بدون رادیوتراپی خارجی قبلی) ترکیب شود یا نباشد.

مانند هر درمان دیگری برای این بیماری ، براکی تراپی میتواند عوارض جانبی ایجاد کند. بااین حال، اثرات نامطلوب براکی تراپی بیشتراز رادیوتراپی خارجی است، مانند وجود التهاب غشاهای مخاطی. به‌دلیل قرار دادن کاتتر ادراری ضروری در طول این درمان، ممکن است تحریک موضعی یا عفونت ادراری ایجاد شود. علاوه بر این، حمل و نقل روده ای ممکن است در طول مدت براکی تراپی مختل شود.

درمان سرطان سرویکس با شیمی درمانی

شیمی درمانی معمولاً برای درمان سرطان سرویکس ، چه درمراحل اولیه و چه دیر هنگام و درمراحل پیشرفته، استفاده میشود. اغلب‌با رادیوتراپی همراه است که دراین موردبه آن شیمی درمانی میگویند.

شیمی درمانی یک درمان سیستمیک است که سلول های سرطانی رادرسراسر بدن ازبین میبرد، ازجمله زمانی که یافتن آنها غیرممکن باشد (متاستاز)

به‌تنهایی، میتوان ازآن برای اهداف تسکینی برای‌بهبود کیفیت زندگی بیمار و کاهش علائم خاص استفاده کرد.

طیف گسترده ای ازروش ها برای‌مدیریت موثر درمان کنسر دهانه رحم وجود دارد.