اطلاعات جامع در خصوص سرطان سینه
اگر نگاهی به اطرافمان بیندازیم خواهیم دیدکه سرطان سینه بطرز چشمگیری درحال پیشرفت است وشیوع آن دربین زنان هر روز درحال افزایش است. همه زنان باید سالانه غربالگری های سینه راانجام دهند وبه محض مشاهده تغییرات در سینه به پزشک متخصص زنان استفاده کنند. بسیاری از علایم سرطان توسط خود فرد تشخیص داده می شوند و هر چه تشخیص زودتر بوده باشد درمان هم موفقیت آمیزتر است. در این مقاله بیشتر با شیوه های درمان و نحوه ی تشخیص بیماری آشنا می شویم.
سرطان سینه چیست؟
سینه ها از مجموعه از غدد و کانال هایی تشکیل شده اند که شیر را به نوک پستان ها انتقال می دهند. اما سرطان سینه زمانی رخ می دهد که سلول های پوشش دهنده غدد و کانال های افزایش غیر قابل کنترل و نامنظمی داشته باشند و این افزایش به حدی ادامه پیدا کند که از طریق خون و لنف ها در تمام نقاط بدن پخش شود. سرطان پستان یکی از شایع ترین انواع سرطان در جهان میباشد و شیوع آن روز به روز در حال افزایش است.
سرطان سینه چند نوع دارد؟
اگر سرطان سینه در خانواده شما ارثی است از سن 35 سالگی به بعد هر سال زیر نظر متخصص زنان آزمایش ماموگرافی (عکس برداری از سینه ) را انجام دهید.لازم بذکر است که توده پستانی سرطانی اند .یک غده چربی 10 سال طول می کشد تا یک سانتیمتر شود .این بیماری باعث افزایش رسوب ESR و افزایش کلیستوتین میگردد. سرطان سینه به دو گروه اصلی تقسیم میشود :
-
گروه INSITO (درجا)
علت آن سلول های تغییر شکل یافته ای که منشاء این سلول های سرطانی داخل غدد شیری است که به قسمت های دیگر تهاجم نکرده اند که کاملاً محدوده اولیه است.
- گروه INVASIVE (مهاجم )
فیبروم پستان
غدد خوش خیم پستان را گویند که زیر 30 سالگی شایع است .
ماستکتومی
عمل برداشتن پستان با جراحی را می گویند .
توده های شایع پستان عبارتند از :
- لیپوم
- نکروز چربی
- عفونت
- فیبروم آدنوم (بیشتر در زنان جوان دیده می شود )
- بیماری کیستی
سرطان سینه چه علائمی می تواند داشته باشد؟
اگر به موقع متوجه علائم سرطان سینه شوید قطعا درمان نتیجه بخش تر خواهد بود. سرطان ممکن است در بخش های مختلف سینه شروع شود. سرطان در هر بخش از سینه علایم متفاوتی دارد مثلا سرطان در مجاری شیر ممکن است با علایم وجود توده همراه باشد و سرطان در غدد ممکن است با علایم ضخامت پستان همراه باشد. اما به طور کلی مهم ترین علایم و نشانه های اولیه سرطان پستان شامل موارد زیر است:
- وجود توده در بافت پستان
- تغییرات ظاهری پوست یا نوک پستان
بیش تر بخوانید
چگونه سرطان در بدن پیشرفت می کند ؟
اما علایم زیر جزء موارد هشدار دهنده ی سرطان سینه هستند که در صورت مشاهده حتما باید به پزشک یا کلینیک تخصصی مراجعه شود.
- تغییرات پوستی سینه مانند تورم و قرمزی
- تغییر در سایز و شکل پستان ها
- تغییر در ظاهر نوک سینه ها
- وجود درد در هر قسمت از پستان
- لمس توده یا گره در داخل پستان
در برخی موارد علایم سرطان تهاجمی تر دیده می شود که شامل:
- خارش یا التهاب سینه و تغییر رنگ سینه
- در مدت زمان کوتاهی حجم سینه ها افزایش پیدا کند
- احساس تغییرات در سینه ها هنگام لمس کردن
- پوسته پوسته شدن نوک سینه ها
- قرمز شدن و یا گود شدن پوست پستان ها همانند پوست پرتقال
- تورم یا توده در غدد لنفاوی
- ترشح نوک پستان
چه عللی سبب سرطان سینه می شود؟
از مهم ترین عللی که باعث ایجاد سرطان سینه می شود، جهش یا تغییر در DNA سلول های پستان می باشد. اما عوامل مهم ایجاد سرطان را در به صورت زیر دسته بندی می کنیم.
عوامل کلی
بالا رفتن سن یکی از عوامل اصلی سرطان پستان می شود معمولا زنان بالای ۶۰ سال بیشتر در معرض ابتلا به سرطان هستند و درصد کمی از زنان زیر ۴۰ سال به سرطان پستان مبتلا می شوند. جنسیت یکی دیگر از عوامل کلی است که در زنان صد برابر بیشتر از مردان اتفاق می افتند و حدود یک درصد از مردان در جهان به این سرطان مبتلا می شوند.
عوامل ژنتیکی
مهم ترین عوامل ژنتیکی که در ایجاد سرطان دخیل هستند یکی سابقه خانوادگی می باشد که معمولا زنانی که مادر، خواهر و یا دختر آن ها مبتلا به سرطان شده باشد دو برابر بیش تر در معرض ابتلا به آن هستند. جهش های ژنی ارثی هم در بروز سرطان موثر هستند که شایع ترین جهش مربوط به ژن های BRCA1 و BRCA2 می باشد.
عوامل مربوط به سیستم بدنی
چاقی و اضافه وزن یکی از مواردی است که در بسیاری از امراض نقش کلیدی را ایفا می کند. بافت پستان متراکم باشد. تغییرات پستان مهم است. وضعیت قاعدگی باید جدی گرفته شود. همگی این موارد در بروز سرطان دخیل هستند.
عوامل مرتبط با سبک زندگی
سبک زندگی ناسالم که به صورت مداوم بر آن پافشاری شود به بیماری های مختلفی مانند سرطان دچار می شوید.
- نداشتن تحرک بدنی
- نداشتن ورزش و فعالیت بدنی
- نوشیدن مشروبات الکلی
مراحل گسترش سرطان سینه
درجه بندی مراحل گسترش سرطان سینه بر اساس نوع سرطان و و اینکه در کدام قسمت سینه مشاهده شده است متفاوت است. تعیین مراحل به درمان کمک شایانی می کند. مراحل بیماری سرطان پستان به شرح زیر می باشد :
مرحله بالینی
هر اطلاعاتی که از طریق تشخیص های ابتدایی به دست آمده باشد مانند تشخیص از طریق سونوگرافی، ام آر آی و ماموگرافی
مرحله پاتولوژیک
آزمایشات لازم بر روی نمونه ی بافت های برداشته شده و ارزیابی آن ها
نکته : مرحله بندی بیشتر برای تشخیص اندازه ی تومور و میزان گسترش آن انجام می شود.
سیستم TNM
متداول ترین روش برای مرحله بندی سرطان سیستم TNM می باشد. که این سیستم به بررسی اندازه ی تومور، میزان پیشرفت و سرایت آن به غدد لنفاوی و میزان گسترش سرطان در دیگر قسمت های بدن می پردازد.
چه روش های تشخیصی برای سرطان سینه وجود دارد؟
غربالگری ملی برای تشخیص سرطان پستان متاسفانه در ایران وجود ندارد در حالی که در بسیاری از کشورهای جهان از جمله انگلستان تمام خانم هایی که بالای 50 سال هستند هر سه سال یک بار ماموگرافی می شوند به همین دلیل آمار مرگ و میر ناشی از سرطان پستان در کشور انگلیس به خاطر تشخیص زود هنگام سرطان پستان به شدت کاهش یافته است .
با معاینه مرتب سینه های خود، توده هایی را در سینه خود می توانند توده ها را احساس کنند. اکثر توده هایی که در پستان است خوش خیم هستند به همین دلیل بهتر است افراد نگران نباشند و هر ماه خود را بعد از عادات ماهانه معاینه کنند.
برای معاینه شخصی خود افراد چه کار باید کرد؟
برای معاینه شخصی پستان، ابتدا لباس نیم تنه بالا باید در می آورده شود.
سپس در مقابل آینه ایستاده و دست ها را به کمر گذاشت به گونه ای که شونه ها در یک خط قرار گرفته باشد و توجه داشته باشید در معاینه شخصی پستان باید دنبال این علائم باشیم .
- برآمدگی – تغییر اندازه و شکل پستان
- ترشح از نوک پستان
- قرمزی یا اگزما
- برجستگی رگ ها
- فرسودگی پوست یا چرودگی
- فرورفتگی نوک پستان یا تغییر جای نوک پستان
توجه داشته باشید این مشاهدات باید در وضعیت دیگری بررسی شود اینکه دست ها به پهلو باشد و دوباره این مشاهدات و بررسی ها انجام شود و یا اینکه به جلو خم شویم به گونه ای که سینه ها آویزان شوند اگر مساله ای را پیدا کردیم قطعاً لازم است به مرکز درمان سرطان سینه مراجعه کنید و اگر پیدا نکردیم باید لمس کنیم برای لمس کردن باید هر چهار انگشت رو به هم بچسبانید، قسمت نرم انگشت رو در نظر می گیریم و بر روی سینه خود قرار می دهید و شروع می کنیم با حرکات دایره ای بر روی سینه به دنبال توده می گردیم و برای مطمئن شدن بهتر است دست رو بیشتر فشار دهید تا در صورتی که توده داشتید بتوانید لمس کنید توجه کنید مهم ترین قسمت برای پیدا کردن توده قسمت دم پستان است که تا زیر بغل کشیده می شود علتی که می گوییم دست زیر سر بگذاریم این است که قسمت دم سینه کاملاً کشیده شود تا شما بتوانید با فشار دادن در صورت توده آن را پیدا کنید. پیشگیری از سرطان سینه می تواند در گرو انجام این معاینات باشد پس از آن غافل نشوید.
ماموگرافی
برای عکس برداری از ساختمان داخلی پستان ها از روش ماموگرافی استفاده می شود که عملکرد آن به وسیله ی اشعه ایکس می باشد. این روش برای افرادی که مشکوک به سرطان هستند در مراحل اولیه سرطان را سریعا تشخیص می دهد و باعث می شود روند درمان هم زودتر و نتیجه بخش تر شروع شود.
سونوگرافی
عملکرد این روش به وسیله ی امواج صوتی می باشد. اگر علائم فرد مشکوک به سرطان باشد برای بررسی های دقیق تر سونوگرافی تجویز می شود. مزیتی که این روش دارد تشخیص شبه توده ها از توده های واقعی غیر طبیعی است که یکی از روش های کمکی برای تشخیص سرطان سینه شناخته می شود.
ام آر آی
این روش با تشخیص توده های پنهان ماهیت آن ها را تشخیص می دهد. از کاربردهای متنوع این روش می توان به مواردی از قبیل بررسی سینه افرادی که در تشخیص های اولیه دچار مشکل بوده اند، افراد با جراحی پستان، افراد با سابقه قبلی سرطان سینه و مشکوک به عود بیماری و … اشاره کرد.
نمونه برداری یا بیوپسی
اگر در روش های قبلی توده های مشکوکی در سینه مشاهده شود باید برای تشخیص قطعی تر از روش نمونه برداری استفاده شود.
سرطان سینه در مردان
سرطان سینه مختص به زنان نیست بلکه امکان دارد مردان هم مبتلا به سرطان سینه شوند .مردان به دلیل بافت سینه ای که دارند امکان دارد سلول ها درگیر سلول های سرطانی شوند البته سرطان سینه در مردان بسیار نادر است و معمولاً در سنین بالا روی می دهد .
علائم سرطان سینه در مردان
با توجه به اینکه سرطان سینه در زنان بسیار شایع است اما وجود این بیماری در مردان نیز دیده شده است. با توجه به اینکه این سرطان نادر می باشد اما نباید نادیده گرفته شود. در نتیجه علائم را باید بشناسید تا در هنگام مشاهده به سرعت به پزشک مراجعه شود.
- خارج شدن ترشح از سینه
- ضخیم شدن بافت پستان
- قرمزی نوک پستان
- حساسیت یا خارش روی پوست
- بر گشتن نوک سینه به داخل
- ایجاد توده
طبق تحقیقات نشان داده شده که تشخیص سرطان در آقایان دیرتر روی می دهد زیرا آقایان بافت سینه خود را به صورت مرتب چک نمی کنند .
معاینه برای تشخیص سرطان سینه
در صورت هر گونه توده یا درد در ناحیه سینه بهتر است به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا روش های تشخیصی انجام گیرد .
- معاینه فیزیکی : پزشک سینه و پوست را به خوبی معاینه می کند .
- سابقه پزشکی : بهتر است در مورد هر گونه دارویی که استفاده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید و در صورتی که سابقه ی خانوادگی دارید با پزشک خود درمیان بگذارید زیرا سرطان سینه جزء بیماری هایی است که به ژن مرتبط است .
- ماموگرام : یک عکس برداری با اشعه ایکس است که به خوبی توده را تشخیص می دهد .
- سونوگرافی : به منظور تصویر برداری از بافت و برای تشخیص سرطان سینه انجام می گیرد .
- ام آر آی : گاهی پزشک در کنار سایر آزمایش ها MRI در خواست می کند روشی است غیر تهاجمی و به منظور تصویر برداری انجام می شود .
- بیوپسی : به منظور بررسی دقیق تر با برداشتن قسمت کوچکی از بافت صورت می گیرد.
توجه کنید که تشخیص به موقع سرطان بسیار حساس و مهم بوده چرا که هر چه زودتر سرطان سینه تشخیص داده شود بهبودی راحت تر انجام می شود. بنابراین اگر مبتلا به سرطان سینه هستید و یا در ابتلا به آ ن دچار شک شده اید، می توانید با مراجعه به بهترین مرکز درمان سرطان سینه و یا بهترین مرکز درمان سرطان در راستای درمان این سرطان بر آیید.